Wat willen we nou eigenlijk?
Ergens in de afgelopen periode ben ik bezig geweest met een teamtraining. Voor een team met rustige mensen. Ik had dat uitgewerkt in een teamwiel. Bijna iedereen stond onderaan in het blauw-groene gedeelte.
Voorzichtig vroeg iemand uit dit team me, uiteraard helemaal aan het einde van de dag: Waarom staan introverte mensen eigenlijk onderaan in dit teamwiel? En extraverte bovenaan? Daarmee benadrukken we de indruk dat assertiviteit “beter” is? Hij vervolgde bedachtzaam….ik ben juist blij dat we een rustig team hebben.
Ik was even stil. Mooie vraag en opmerking eigenlijk. Ik had er nooit bij stilgestaan. De beleving van veel mensen lijkt zo te zijn dat assertiviteit noodzakelijk is. Noodzaak voor energie, voor verandering, innovatie, initiatief, kracht of het (effectief) aangaan van extreme druk en deadlines. Maar is dat zo?
We doen het zelf…
Ik denk serieus dat we op aarde zijn met een behoefte in brede zin: gezien en gehoord willen worden. En wat zo jammer is: als je gewoon rustig, bescheiden of een beetje anders bent, dan hoort niet iedereen je altijd. Je impact is minder aanwezig of is er wel, maar wordt niet gezien. De wereld om je heen is namelijk compleet ingericht op assertiviteit. Binnen mijn coach- en trainingspraktijk hoor ik veelvuldig de volgende coachvragen: “ik wil mijn punten beter naar voren kunnen brengen” of “ik wil leren omgaan met van die hele directieve mensen”.
Of nog vaker: hoe word ik assertief?
Ik begeleid veel jonge slimme mensen. Die zich nog willen bewijzen. Die krijgen vaak de volgende feedback (van het management): laat jezelf meer horen. Zorg dat je opvalt, stel slimme vragen…..tijdens meetings waar directie bij aanwezig is.
De basisschool van mijn kinderen heb ik net achter de rug. Ze gaan nu beiden naar het VO. Ik herinner me echter nog de slogan: Neem je ruimte, laat je zien!
De hele wereld lijkt zich te richten op je etaleren, extravert zijn, je mening durven geven, je punt maken. We vergeven mensen die onder druk staan daarom wellicht wanneer ze een beetje uit de bocht vliegen. We fluisteren tegen elkaar “ik had dat nooit durven zeggen”. Of we lachen schijnheilig als iemand ons provoceert. En zeggen; “nee maakt niet uit hoor”, wanneer die assertieve mens vraagt of hij/zij te ver ging……
Ikzelf ben notabene introvert geboren, behoorlijk verlegen geweest tot aan de puberteit. Ik heb mijn eigen transformatie in gang gezet. Ik was het beu. Ik ondernam allerlei acties en trainde mijzelf in assertiviteit. En inderdaad: ik werd meer gezien en meer gehoord. Ik had daadwerkelijk meer erkenning en plezier. Alhoewel ik ook schade heb aangericht met mijn verworven assertiviteit. Door ff lekker over een grensje van iemand te stampen. De assertieve periode heeft best lang aangehouden totdat ik er enkele jaren geleden juist achter kwam dat mijn introverte kant veel last heeft van mijn eigen (aangeleerde) assertiviteit. Vreselijk toch? Ben je 49 kom je nu pas een beetje in balans
Conclusie: Assertiviteit zaligmakend?
Ik zou zo graag “nee” zeggen op deze stelling. Laten we even een hele assertieve nemen: Mathijs van Nieuwkerk. Let wel: ik ken hem niet persoonlijk, dus ik ga af op wat ik zie en hoor in de media. Ik kan me echter goed voorstellen dat hij zich momenteel diep diep ongelukkig voelt. Probeer je even in te leven: hoe hij nu thuis op de bank zit. Ook al leest hij maar 1 keer de berichten en reacties daarop in de media. Dan gaat hij vanzelf kapot. Want op social media weten we allemaal hoe het leven in elkaar zit. Keer op keer zie je weer hoe iemand ongenadig aan een schandpaal wordt genageld.
Zou deze aanpak er ook voor zorgdragen dat een persoon als Van Nieuwkerk (of Arib of wie dan ook…..) er beter uitkomt? Komen er nog dialogen op gang met de mensen waar het over gaat? Wordt de wereld er beter door?
Ik vraag het me af…..
Ook de directieve mens heeft gevoel…
Ik zie die andere kant ook van dichtbij. In mijn werk en privé. Van (hele) stevige personen. Met een duidelijke mening. Die soms bewust maar zeker ook vaak onbewust keihard over grenzen van de ander zijn gegaan. Op dat moment krijgen ze vaak geen signaal óf zien het signaal niet. Want men zegt niets of vermijdt op dat moment het conflict.
Het stomme is: de (te) assertieve mens loopt dan door en loopt soms pas jaren later stuk. Na lang in het assertieve patroon gezeten te hebben. Waarbij mensen zelfs leuk lachen naar je terwijl ze de meest afschuwelijke dingen (achter je rug) over je zeggen. Dan weet je het dus niet….dus je gaat door.
Soms echter, krijgen deze assertieve mensen feedback. Opeens krijgen ze dan feedback over hoeveel pijn ze de ander hebben gedaan. Hoe ze spanningen hebben bezorgd aan mensen. Spanningen die nog jaren later in je lijf kunnen zitten.
Ik heb ook gezien hoe deze assertieve mens lijdt. Lijdt om het lijden dat hij of zij anderen onbewust heeft aangebracht. Ik meen dan wel eens te bespeuren dat veel mensen dan denken: deze assertieve persoon heeft dit verdient. Moet hij/zij maar niet zo stom doen.
Maar als je het nooit eerder zo hoorde? En dan ineens heel veel of heel vaak? Ga je dan niet ten onder aan de enorme tsunami aan feedback die dan ineens los komt. Dat kan geen mens aan. En als je het al aankan, dan bouw je vaak een hele hoge muur om je heen.
We leven in een wereld waar assertiviteit vaak een wens is, een advies, een coachtraject, een ontwikkelpunt. Maar als we die competentie laten doorschieten of (onbewust) aanmoedigen door geen grenzen te stellen, dan krijgen we misschien ook wel “Van Nieuwkerkjes”.
Dus nee, niet zaligmakend maar een beetje van alles wel
Ik denk nog eens terug aan die cursist en dat teamwiel. En ik ben het wel met hem eens. Assertief is prima. Maar hoeft niet “bovenaan” te staan. Ruimte geven is pas een kunst. Of je nu introvert bent of extravert. Het is een tijd waar we voortdurend aandacht hebben voor inclusie en diversiteit. Die lijn mogen we best doortrekken naar je manier van communiceren. Dan komt de rest wel vanzelf. Hoor en wederhoor. Behandel een ander vooral niet zoals je het zelf fijn vindt. Maar behandel de ander hoe hij behandeld wil worden. Als iedereen dat doet, worden een hoop thema’s in deze wereld een stuk gemakkelijker
Fijn weekend!
Comentarios